JOUW ROUWPROCES
Als een dierbare overlijdt treed je razendsnel een andere wereld binnen, namelijk die van opbaren, begrafenis / crematie en rouwkaarten sturen. Tot en met de begrafenis / crematie word je vaak 'gedragen' door jouw omgeving. Als dat erop zit, staat jouw wereld ineens stil, terwijl jouw omgeving het normale leven weer oppakt. Je denkt dat je op een smal pad langs een afgrond loopt in jouw verdriet, maar je bent dan al op bodem van de put en kunt alleen nog maar omhoog. Blijf daar eerst eens rustig zitten en kijk eens rond. De onherroepelijke volgende keren dat je daar komt is het dan niet meer zo onbekend. 
MANIEREN OM MET HET VERDRIET OM TE GAAN

  1. Draai muziek die jou aan de overledene doet denken, of misschien zelfs de geluidsopname van de rouwplechtigheid. Wees niet bang voor de golf van emoties die je dan overspoelt, maar zie het als 'druk van de ketel halen' door tranen te laten vloeien.
  2. Ga naar de plek waar je vaak met de overledene kwam of die je aan hem/haar doet denken en praat in gedachten met hem/haar. Benoem alles wat je voelt, de mooie dingen die je samen deed, hoe veel je van die ander hield en benoem het ook als je boos bent op de overledene of je in de steek voelt gelaten en zelfs als je opgelucht bent door zijn/haar dood. Al die emoties horen erbij.
  3. Veroordeel jezelf niet als je gedrag vertoont dat jij (of jouw omgeving) normaliter ziet als ongezond of onwenselijk. Alles is nu anders en jouw lichaam en geest geven het vanzelf weer aan als het genoeg is en je weer toe bent om in jouw oude ritme te gaan draaien. We zijn net tuimelaars, we zoeken uiteindelijk altijd weer de balans. Als jij jezelf dwingt om gezonder of wenselijker gedrag te vertonen en dus het tijdelijke dwanggedrag te staken, ontstaat er alleen maar een ander soort van dwanggedrag. Volg jouw eigen gevoel en wees niet streng voor jezelf.  
  4. Veroordeel geen enkel gevoel van jezelf. Je kunt hevig opgelucht zijn door de dood van een dierbare, hoe graag je hem/haar ook bij je had willen houden. Je kunt ook heel boos zijn en geen goede gedachte meer over hebben voor de overledene. Maak daar geen punt van, toen de overledene nog leefde kon je ook dat soort gevoelens hebben. Dat is niet ineens anders nu de ander er niet meer is, maar vaak juist heftiger. Spreek ze ook gerust uit tegen anderen. Ze zullen je wellicht niet gelijk begrijpen of misschien zelfs geschokt of verdedigend reageren, maar uiteindelijk zullen ze erover nadenken. Het helpt hun misschien zelfs om met hun eigen gevoelens om te gaan, maar in ieder geval om jouw gedrag beter te begrijpen.  
  5. Benoem 1 dag vlak vóór de feestdagen als dag die jij samen viert met de overledene, zodat je de feestdagen vrijer in kunt gaan. En vier de verjaardagen van de overledene, en/of gedenk de sterfdag.
MANIEREN OM MET JOUW OMGEVING OM TE GAAN

  1. Realiseer je dat niemand echt weet hoe jij je voelt en dat het moeilijk is voor jouw omgeving om de juiste snaar te raken. Probeer door de woorden heen de intenties van de ander te zien, die spreken vaak voor zich en laten in bijna alle gevallen meeleven zien.
  2. Mensen kunnen in moeilijke omstandigheden vaak hele onhandige dingen zeggen, zoals 'je krijgt vast weer snel een kindje', 'dat is alleen maar een lijf dat daar ligt', 'God heeft het zo bedoeld', 'ieder leven heeft een einde', 'ziekte creëer je zelf'. Bedenk dat iedereen vanuit zijn/haar eigen geloofsbeleving praat en in het korte tijdsbestek dat ze jou spreken dat niet helemaal kunnen verklaren. Vanuit hun gezien is het vast een logische opmerking, maar jou doet het vaak veel pijn. Schrijf die opmerkingen op en kijk er nog eens naar op een later moment. Wellicht dat je de ander er nog eens op kunt aanspreken om het hele verhaal te horen. Misschien put je er dan ineens toch troost uit en zo niet - dan heb je in ieder geval de ander begrepen en kun je de ander vergeven voor zijn/haar onhandige opmerking.
  3. Laat je niet in de put praten. Mensen hebben vaak het idee dat je de hele dag door somber en verdrietig zou moeten zijn. Als dat niet zo is, menen ze je te moeten waarschuwen dat de klap later nog wel komt. Verdedig jouw gedrag niet. Wees blij als jij de kracht kunt vinden om ook nog positieve emoties te voelen en laat die gerust zien, voel je niet schuldig of verplicht naar jouw omgeving om te rouwen. Jouw omgeving is jou diep in hun hart dankbaar dat je zelf sterk bent en zij niet het gevoel hebben dat zij jou overeind moeten houden.
  4. Accepteer hulpaanbiedingen, zelfs als je neiging is om 'nee' te zeggen. Het is logisch dat je alleen wilt zijn en weg wilt kruipen, maar het is zowel voor jou als voor jouw omgeving fijn als anderen in stilte of op gepaste afstand bij jou mogen zijn en jou mogen helpen. Dat is hun manier om medeleven te tonen en maakt ze minder machteloos. Er zijn altijd genoeg dingen die moeten gebeuren thuis.
  5. Er staat geen tijd voor rouw of verdriet, maar jouw omgeving gaat op een gegeven moment wel door met hun leven. Voor jou voelt dat vaak te vroeg. Ze moeten wel, anders zou Iedereen voortdurend bezig zijn met de rouw van alle geliefden en is er geen plaats meer voor vreugde en plezier. Wees dankbaar dat jouw omgeving - die niet zoals jij door verdriet verlamd is - de handschoen weer oppakt en het leven weer gaat vieren. Jij kunt daar op de momenten dat je daartoe voelt gebruik van maken. Als iedereen bij jou in de put zit, komt niemand er meer uit. 
 "Let steeds goed op jouw eigen balans. Je kunt andermans dorst niet lessen met een leeg glas."   

Ondernemer 
Entrepreneur 

Discussie
Discussion

Positioneren
​Soroptimisten

Publiek Privaat Partnerschap
Public Private Partnerships

2-voor-1 Migranten
2-for-1 for Migrants
CERES was established on 6 March 2012, KvK 54842786; Bankaccount: (IBAN) NL51 RABO 0311 1545 73;  The address is Nieuwe Zeeweg 46, 2201 TK Noordwijk. Telephone number is 0031651111418 [email protected]